چاکنت چیست و چه کاربردی در بلبرینگ دارد؟ | لاهوتی بیرینگ
⚙️ معرفی چاکنت (بوش بلبرینگ)
چاکنت یا بوش بلبرینگ، یکی از قطعات مهم در مجموعه‌های یاتاقان بلبرینگ (Pillow Block Bearing) است که وظیفه دارد اتصال بین شافت (محور) و بلبرینگ را محکم و دقیق برقرار کند.
در واقع چاکنت واسطه‌ای است بین شافت و سوراخ داخلی بلبرینگ تا محور با لقی مناسب و بدون لغزش درون بلبرینگ بچرخد.
مدل‌های مختلفی از چاکنت وجود دارد، اما پرکاربردترین نوع آن در صنعت، چاکنت‌های سری H مانند H312، H313، H315، H320 و … هستند که معمولاً در بلبرینگ‌های سری UCP، UCF، UCFL و UCT مورد استفاده قرار می‌گیرند.
🏭 ساختار چاکنت چگونه است؟
بوش از یک بوش مخروطی (Tapered Sleeve)، مهره قفلی (Lock Nut) و خار یا واشر قفلی (Locking Washer) تشکیل می‌شود.
این مجموعه با استفاده از مخروط داخلی خود، بلبرینگ را بر روی محور سفت کرده و مانع از لغزش یا چرخش ناخواسته آن می‌شود.
اجزای اصلی چاکنت:
| جزء | توضیح |
|---|---|
| بوش مخروطی (Sleeve) | قطعه اصلی برای تطبیق قطر محور با سوراخ داخلی بلبرینگ |
| مهره قفلی (Lock Nut) | برای محکم‌کردن بوش روی محور |
| واشر قفلی (Lock Washer) | برای جلوگیری از بازشدن مهره در اثر لرزش یا حرکت محوری |
🔩 نحوه عملکرد چاکنت در یاتاقان
وقتی بلبرینگ روی چاکنت نصب می‌شود، زاویه مخروطی داخلی چاکنت با سوراخ بلبرینگ هماهنگ شده و با سفت شدن مهره، بلبرینگ روی شافت قفل می‌شود.
این مکانیزم باعث می‌شود:
- انتقال نیرو از محور به بلبرینگ با دقت انجام شود.
- حرکت‌های محوری و لغزش از بین برود.
- تعویض و مونتاژ بلبرینگ سریع‌تر انجام شود.
🧠 چرا از چاکنت در بلبرینگ استفاده می‌شود؟
- برای تطبیق بلبرینگ با شافت‌های قطر کمتر یا بیشتر
- برای جلوگیری از لقی محوری و لغزش محور
- جهت افزایش دقت هم‌محوری محور و بلبرینگ
- برای تسهیل باز و بست سریع بلبرینگ در ماشین‌آلات صنعتی
📏 جدول مشخصات فنی چاکنت‌های پرکاربرد
| مدل | H204 |
|---|---|
| قطر محور | 17 mm |
| رزوه / وزن / بلبرینگ / متریال | M20×1.5 — 0.05 Kg — 1204K — فولاد کربنی |
| مدل | H205 |
|---|---|
| قطر محور | 25 mm |
| رزوه / وزن / بلبرینگ / متریال | M25×1.5 — 0.07 Kg — 1205K — فولاد کربنی |
| مدل | H208 |
|---|---|
| قطر محور | 40 mm |
| رزوه / وزن / بلبرینگ / متریال | M40×1.5 — 0.20 Kg — 1208K — فولاد آلیاژی |
| مدل | H210 |
|---|---|
| قطر محور | 45 mm |
| رزوه / وزن / بلبرینگ / متریال | M45×1.5 — 0.25 Kg — 1210K — فولاد آلیاژی |
| مدل | H312 |
|---|---|
| قطر محور | 55 mm |
| رزوه / وزن / بلبرینگ / متریال | M55×2 — 0.45 Kg — 1312K — فولاد ضدزنگ (اختیاری) |
| مدل | H315 |
|---|---|
| قطر محور | 65 mm |
| رزوه / وزن / بلبرینگ / متریال | M65×2 — 0.60 Kg — 1315K — فولاد آلیاژی |
| مدل | H320 |
|---|---|
| قطر محور | 100 mm |
| رزوه / وزن / بلبرینگ / متریال | M100×3 — 1.50 Kg — 1320K — فولاد آلیاژی سخت‌کاری‌شده |
📱 نمایش این ساختار روی موبایل عالیه — هر مدل توی یک بلوک سه‌ردیفی میاد و هیچ بهم‌ریختگی نداره.
📌 توجه: انتخاب نوع بوش باید بر اساس قطر محور و مدل بلبرینگ انجام شود. استفاده از چاکنت اشتباه باعث ایجاد لقی، ارتعاش و کاهش عمر بلبرینگ خواهد شد.
🧰 انواع چاکنت بر اساس کاربرد
- بوش استاندارد سری H – پرمصرف‌ترین نوع در بلبرینگ‌های صنعتی
- بوش سری HA / HE – مخصوص شافت‌های بلند یا دارای بار محوری
- بوش سری OH – جهت بلبرینگ‌های با سوراخ مخروطی و بار سنگین
- بوش استیل ضدزنگ – مناسب صنایع غذایی و محیط‌های مرطوب
🏗️ کاربرد چاکنت در صنایع مختلف
بوش ها در بسیاری از ماشین‌آلات صنعتی استفاده می‌شوند. چند نمونه از کاربردهای رایج عبارتند از:
- دستگاه‌های نوار نقاله و رولرها
- ماشین‌آلات کشاورزی و تراکتور
- صنایع فولاد و سیمان
- پمپ‌ها و فن‌های صنعتی
- خطوط تولید خودکار
- ماشین‌آلات بسته‌بندی و چاپ
🛠️ نحوه نصب چاکنت بر روی محور
- ابتدا شافت و سوراخ داخلی بلبرینگ را تمیز کنید.
- چاکنت را روی محور قرار دهید.
- بلبرینگ را روی بوش بگذارید تا مخروط‌ها درگیر شوند.
- مهره قفلی را با آچار مخصوص محکم کنید.
- خار واشر را در شیار مهره قفل کنید تا از باز شدن جلوگیری شود.
⚠️ نکات مهم در انتخاب چاکنت
- قطر داخلی بوش باید دقیقاً مطابق قطر محور باشد.
- متریال بوش را بر اساس شرایط کاری انتخاب کنید (فولادی برای عمومی، استیل برای محیط مرطوب).
- از مهره و واشر اصلی کارخانه استفاده کنید تا قفل مطمئن‌تری داشته باشید.
- در هنگام باز کردن چاکنت از ابزار استاندارد استفاده کنید تا رزوه‌ها آسیب نبینند.
🌟 مزایای استفاده از چاکنت در بلبرینگ
- افزایش عمر مفید بلبرینگ
- تسهیل مونتاژ و دمونتاژ
- کاهش هزینه تعمیرات
- اطمینان از هم‌محوری دقیق محور
- جلوگیری از لرزش و لقی محوری
💡 راهنمای انتخاب چاکنت مناسب
برای انتخاب صحیح چاکنت، کافی است:
- مدل بلبرینگ خود را بدانید (مثلاً 1312K).
- بر اساس جدول بالا، بوش مربوطه را انتخاب کنید (برای 1312K ⇒ H312).
- نوع شافت و متریال مورد نیاز را در نظر بگیرید.
🧾 نگهداری و بازرسی چاکنت
- هر ۶ ماه یک‌بار بوش را باز کرده و رزوه‌ها را بررسی کنید.
- در محیط‌های مرطوب، از گریس ضدزنگ یا بوش استیل استفاده کنید.
- هنگام مونتاژ مجدد، از آچار ترک‌متر برای سفت‌کردن مهره استفاده شود.
🛒 چرا از لاهوتی بیرینگ خرید کنیم؟
فروشگاه لاهوتی بیرینگ به‌عنوان یکی از تأمین‌کنندگان معتبر قطعات صنعتی، انواع چاکنت (H204 تا H320) را با گارانتی اصالت و قیمت رقابتی عرضه می‌کند.
✅ ویژگی‌های خرید از لاهوتی بیرینگ:
تضمین کیفیت و خدمات پس از فروش
موجودی کامل انواع بوش و یاتاقان
مشاوره فنی رایگان قبل از خرید
ارسال سریع به سراسر کشور
امکان خرید عمده و همکاری با کارخانجات
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
